Hfd 2/3: Ik kan of mag niet werken. Wie helpt mij? Ik heb bijzondere uitgaven. Wie helpt mij?
Wat als er je iets overkomt? Je wordt ziek, krijgt een ongeval en je wordt daarbij misschien opgenomen in het ziekenhuis, of je verliest misschien je job door de crisis? Ook dan heb je geld nodig om te overleven. De overheid helpt hierbij.
Waar haalt de overheid het geld om mensen die het nodig hebben te helpen?
Wie spijst de kas van de RSZ?
Personen die werken, zowel arbeiders, bedienden als zelfstandigen staan een percentage van hun inkomen af aan de RSZ. Daarnaast heeft de RSZ ook nog inkomsten door subsidies afkomstig van de staat.
Bovenop het brutoloon moet de werkgever nog een extra bedrag (werkgeversbijdrage) doorstorten aan de RSZ. Dit alles blijkt nog niet voldoende te zijn zodat er andere inkomstenbronnen worden aangeboord. Voorbeelden zijn BTW-inkomsten, taksen op verzekeringen, deel van de belastingen, mensen die werken: arbeiders/bedienden/zelfstandigen.
De RSZ is een overheidsdienst die een minimum aan bestaanszekerheid waarborgt aan de werknemers en hun gezin. Zij verzamelt de bijdragen en herverdeelt ze aan degene die het nodig hebben. Dit systeem (sociaalzekerheidssysteem) is gebaseerd op het solidariteitsprincipe, dat wil zeggen degene die het financieel goed hebben, helpen de anderen die het tijdelijk minder goed hebben.
De RSZ heeft 2 functies:
1. Mensen helpen die bij het verlies of vermindering van hun inkomen uit arbeid in de problemen zouden geraken. Zij hebben in dit geval recht op een vervangingsinkomen
2. De sociale zekerheid springt bij degene bij die extra uitgaven hebben of extra sociale lasten. Dit zijn bijkomende kosten voor vb. het opvoeden van kinderen, extra medische kosten ... Zij krijgen dan een aanvullend of bijkomend inkomen
Oefening baart kunst - Opdracht
Opdracht: taak 8 - procesevaluatie ++/+/+-/-/--
Lees de tekst aandachtig. Los daarna de vragen op
Maak de taak in de üploadzone
Werkwijze - opzoeken van de gewenste taak:
- log in op smartschool met jouw gebruikersnaam + wachtwoord
- ga naar "Mijn vakken - Handel - 2Bvvkv"
- kies jouw klas
- ga naar üploadzone
- kies Project 4 - hoofdstuk 2/3: RSZ
- klik naam van de leerkracht aan
- kies het nummer van de taak
- open de taak
Werkwijze - üploaden van de taak:
- vul jouw naam, klas en datum in
- maak de taak aandachtig, wees volledig
- sla de taak op bij bureaublad onder de naam: taak, het nr en jouw naam (zonder spatie) vb taak1ann
- ga naar üploadzone - hfd 2/3: RSZ
- kies bladeren
- er verschijnt een dialoogvenster
- kies bestand
- ga naar het bureaublad
- kies de gewenste taak vb taak1ann
- bestand üploaden
- dien het bestand in
- verwijder daarna jouw bestand op het bureaublad
- let op: de leerkracht controleert na de les of jouw taak is verwijderd
Oefening baart kunst - Opdracht
Opdracht: taak 9 - productevaluatie /10ptn
Lees onderstaande situaties aandachtig. Gaat het hier om een vervangingsinkomen of een aanvullend inkomen?
Maak de taak in de üploadzone
Werkwijze - opzoeken van de gewenste taak:
- log in op smartschool met jouw gebruikersnaam + wachtwoord
- ga naar "Mijn vakken - Handel - 2Bvvkv"
- kies jouw klas
- ga naar üploadzone
- kies Project 4 - hoofdstuk 2/3: RSZ
- klik naam van de leerkracht aan
- kies het nummer van de taak
- open de taak
Werkwijze - üploaden van de taak:
- vul jouw naam, klas en datum in
- maak de taak aandachtig, wees volledig
- sla de taak op bij bureaublad onder de naam: taak, het nr en jouw naam (zonder spatie) vb taak1ann
- ga naar üploadzone - hoofdstuk 2/3: RSZ
- kies bladeren
- er verschijnt een dialoogvenster
- kies bestand
- ga naar het bureaublad
- kies de gewenste taak vb taak1ann
- bestand üploaden
- dien het bestand in
- verwijder daarna jouw bestand op het bureaublad
- let op: de leerkracht controleert na de les of jouw taak is verwijderd
Opdracht: Bekijk aandachtig het filmpje
Hieronder vind je de uitgeschreven tekst van het filmpje over de RSZ
RSZ, geld, gegevens en sociale zekerheid
Wie een kind krijgt, heeft recht op (1). Wie ziek wordt of zijn baan kwijt raakt kan aanspraak maken op een uitkering. Wie met pensioen gaat, krijgt een vervangingsinkomen en wie zijn been breekt kan voor een betaalbaar bedrag naar het ziekenhuis.
De organisatie die ervoor zorgt dat er voor al die voorzieningen voldoende geld is en dat dat geld bij de juiste instantie terechtkomt is de (2), de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid. De RSZ, voorziet de sociale zekerheid voor werknemers en hun gezinnen van zuurstof. Hij is niets minder dan het financiële hart van de Belgische Sociale Zekerheid. Sociale bijdrage innen, het stelsel financieren en de noodzakelijke administratieve gegevens inzamelen dat is de RSZ in een notendop. Die opdrachten vult de RSZ op een eigentijdse, doeltreffende en klantgerichte wijze in.
Hoe gaat dat precies in zijn werk?
Alles begint met de inzameling van gegevens. Ieder kwartaal geven de 250.000 verschillende (3) in België, de loon- en arbeidstijdsgegevens door van de 3.500.000 werknemers die bij hen in dienst zijn. Daarvoor maken ze gebruik van een elektronische toepassing. Veel werkgevers besteden die aangifte uit bijvoorbeeld aan een sociaal secretariaat. De ingezamelde informatie bepaalt hoeveel elke werkgever en werknemer per kwartaal moet bijdragen aan de RSZ. Dat bedrag noemen we de (4). De sociale bijdrage is misschien één van de minder populaire rubrieken op het loonbriefje van de werknemers.
Begrijpelijk, want niemand ziet zijn salaris graag verminderen. De sociale bijdrage is (5), je kunt niet kiezen of je ze betaalt of niet. Het was ooit anders.
In het jonge België van halverwege de 19de eeuw, was de sociale zekerheid nog een vrijwillige verzekering waarin de overheid geen enkele rol speelde. Het initiatief ging veeleer uit van bezorgde burgers die meer zekerheid probeerde te brengen in hun vaak onzekere en harde bestaan. Arbeiders die aan de verzekering wilde deelnemen stortten geld in de gemeenschappelijke kas en konden rekenen op een vergoeding bij ziekte of ongeval maar ook op een (6). Maar als je niet verzekerd was, viel je uit de boot. Bovendien waren de reserves van de verzekering niet altijd toereikend. Die nadelen kwamen pijnlijk tot uiting in de 2de helft van de 19de eeuw, toen de economische (7) hard toesloeg in België. In sommige delen van het land stierven mensen van de honger. De overheid greep daarom in, ze besloot de vrijwillige arbeidersverzekering te subsidiëren.
Nog later, begin 20ste eeuw maakte ze een aantal verzekeringen verplicht. Dat bleek meer zekerheid te bieden, solidariteit werkt beter als iedereen zijn steentje bijdraagt. Het beheer over de sociale bijdrage werd toevertrouwd aan een nieuwe instelling, de RSZ. Die ontwikkelde zich tot een sterke organisatie, die het financiële voorbestaan van het sociale stelsel krachtdadig is blijven bewaken, tot op de dag van vandaag. De RSZ financiert met de geïnde bijdrage de verschillende takken van de sociale zekerheid, zoals de pensioenen, de (8) kinderbijslag, (9) en invaliditeit, arbeidsongevallen, beroepsziekten en de jaarlijkse vakantie. Elke tak van de sociale zekerheid wordt beheerd door een specifieke instelling. De pensioendienst bijvoorbeeld of de dienst voor kinderbijslag. Met de gegevens die zij van de RSZ krijgen, bepalen zij wie recht heeft op een uitkering en hoe hoog die uitkering mag worden. De RSZ heeft resoluut de kaart van het e-governement getrokken Het hele proces van innen, beheren en financieren verloopt volledig elektronisch. Het gebruik van papier is tot een minimum teruggebracht. Dat is niet alleen doeltreffender en sneller, maar ook veel veiliger.
Maar de hoofdtaak van de RSZ blijft de financiering van de sociale zekerheid te waarborgen voor alle werknemers in België. Daarom zorgt de instelling ervoor dat ze met de tijd meegaat en op duurzame wijze uitdagingen aanpakt die het gevolg kunnen zijn van economische veranderingen. Dag in, dag uit bouwen 1.300 mensen mee aan de toekomst van een gezonde sociale zekerheid voor alle (10) in België.
Oefening baart kunst - Opdracht
Opdracht: taak 10 - productevaluatie /10ptn
Hieronder vind je de tekst van het filmpje over de RSZ. Vul op de lege plaatsen de ontbrekende woorden in. Vul de antwoorden in de tabel hieronder in Kies uit: ziekte – werkgevers – kinderbijslag – pensioen – crisis – sociale bijdrage – RSZ – verplicht – werknemers - werkloosheid
Maak de taak in de üploadzone
Werkwijze - opzoeken van de gewenste taak:
- log in op smartschool met jouw gebruikersnaam + wachtwoord
- ga naar "Mijn vakken - Handel - 2Bvvkv"
- kies jouw klas
- ga naar üploadzone
- kies Project 4 - hoofdstuk 2/3: RSZ
- klik naam van de leerkracht aan
- kies het nummer van de taak
- open de taak
Werkwijze - üploaden van de taak:
- vul jouw naam, klas en datum in
- maak de taak aandachtig, wees volledig
- sla de taak op bij bureaublad onder de naam: taak, het nr en jouw naam (zonder spatie) vb taak1ann
- ga naar üploadzone - hoofdstuk 2/3: RSZ
- kies bladeren
- er verschijnt een dialoogvenster
- kies bestand
- ga naar het bureaublad
- kies de gewenste taak vb taak1ann
- bestand üploaden
- dien het bestand in
- verwijder daarna jouw bestand op het bureaublad
- let op: de leerkracht controleert na de les of jouw taak is verwijderd